پُست و کُور ابزاری مصنوعی است که در دندانپزشکی برای بیماران زیادی مورداستفاده قرار میگیرد. در صورتی که پس از فرآیند عصبکشی، مقدار زیادی از روکش (تاج) دندان از بین برود و ساختار دندان، تحمل ترمیم یا قراردادن روکش مصنوعی را نداشته باشد، از پست و کور استفاده میشود.
چرا به پست و کور نیاز داریم؟
در واقع، پست و کور نوعی ساختار حمایتی است و باعث میشود که روکش روی دندان باقی بماند. ثبات و پایداری روکش دندان، تا حدود زیادی به ساختار دندانی که در آن قرار میگیرد، بستگی دارد. در صورتی که بخش کمی از ساختار دندان باقی مانده باشد، روکش در صورت وارد آمدن فشار، به راحتی از جای خود جدا خواهد شد.
میتوان گفت کُور، ساختار دندان را بازسازی میکند و بنابراین اندازه دندان، به ابعاد اولیه خود نزدیکتر میشود. به همین خاطر، ثبات و پایداری روکش تا حدود زیادی افزایش یافته و بنابراین شانس موفقیت طولانیمدت آن به حداکثر میرسد.
در مواردی که از روکشهای دندانی فولسرام استفاده میشود ممکن است دندانپزشک قبل از قراردادن روکش، برای ترمیم ساختار دندان از پست و کور و یا صرفاً کُور استفاده کند.
کُور جامد، ثبات کافی برای روکش ایجاد میکند تا اطمینان حاصل شود که روکش میتواند به طور مؤثر در برابر تمام نیروهایی که بر آن وارد خواهد شد -مثلاً در هنگام جویدن- مقاومت کند. در صورتی که مقدار کمی از ساختار دندان باقی مانده باشد، این خطر وجود دارد که روکش دندان به راحتی شل شده و از جای خود جدا شود.
دلایلی که ممکن است باعث از بین رفتن ساختار طبیعی دندان شوند، عبارتند از:
- پوسیدگی
- شکستگی
- بیرونآمدن پرشدگی قبلی دندان
- در صورتی که دندان قبلاً تحتدرمان کانال ریشه قرار گرفته باشد
اصطلاح «قراردادن کُور» به روشی گفته میشود که در آن ساختار از بینرفته دندان، قبل از جایگذاری روکش پر میشود. پس از بازسازی دندان با کُور مصنوعی ابعاد دندان به حالت اولیه نزدیک میشود و ایجاد یک پایه مناسب، ثبات و پایداری روکش تا حد زیادی افزایش مییابد؛ بنابراین میتوان گفت بیمار تا مدتها میتواند از بابت روکش دندان آسودهخاطر باشد.
کُور را میتوان با استفاده از هر نوع ماده ترمیمی دائمی دندان تهیه کرد. گزینههای رایج:
- آمالگام یا ماده پرکننده فلزی
- رزین کامپوزیتی
- سیمان یونومر شیشهای، یکی دیگر از مواد ترمیمی همرنگ دندان که عمدتاً از سیلیکون ساخته شده است
در صورتی که مقدار کافی از ساختار طبیعی دندان باقی مانده باشد، قراردادن کُور تنها کاری است که به منظور ایجاد یک فونداسیون محکم برای جایگذاری روکش نیاز دارید. اما در صورتی که مقدار کافی از ساختار طبیعی دندان باقی نمانده باشد، خطر جداشدن روکش وجود دارد؛ در این صورت، ابتدا یک میله فلزی در کانال ریشه قرار میگیرد تا به محکمشدن کُور در دندان کمک کند. انواع مختلفی برای پستهای دندانی وجود دارد که عبارتند از: موازی، مخروطی، رزوهدار و دندانهدار که از فلزاتی مانند تیتانیوم یا فولاد ضدزنگ ساخته شدهاند. مناسبترین نوع و جنس پست توسط دندانپزشک برای شما انتخاب میشود.
کوتاه و مختصر درباره
روکش فولسرام
روکشهای فولسرام علاوه بر استحکام بالا، بهنحو خیرهکنندهای مانند یک دندان طبیعی نور را باز میگردانند و در صورت مراقبت اصولی، از استحکام و ماندگاری بالایی برخوردار هستند.
برای بازسازی
عصبکشی، ایمپلنت، شکستگی کاسپ، پرشدگیهای بزرگ، و سایش شدید دندان
زمان مورد نیاز برای اجرا
۳ تا ۴ هفته
طول عمر متوسط
۱۰ تا ۱۵ سال
به طور کلی اگر بیش از نیمی از تاج طبیعی دندان از بین رفته باشد، میله (پست) برای کمک به اتصال کُور به دندان لازم است. اگر بیش از نیمی از تاج دندان هنوز باقی مانده باشد، احتمالاً خود کُور کافی بوده و نیازی به پست نیست. باید توجه داشت که پست نقشی در استحکام دندان ندارد بلکه برعکس، طبق تحقیقات انجامشده، پست کمکی به استحکام دندان نمیکند و ممکن است دندان تضعیف شده و خطر شکستگی آن بیشتر شود. با این حال این بدین معنا نیست که استفاده از پست خوب نیست بلکه پست را باید صرفاً به عنوان متصلکننده کُور به دندان در نظر گرفت. بنابراین اگر ساختار طبیعی دندان به اندازه کافی باشد، نیازی به استفاده از پست وجود ندارد.
در صورتی که مقدار کافی از ساختار دندان وجود نداشته باشد و شخص به پست دندانی هم نیاز داشته باشد، از پست و کُور به صورت همزمان با هم استفاده میشود که به این روش پست و کور میگویند.
اگرچه کُور به تنهایی میتواند برای هر دندانی استفاده شود اما پست و کور را فقط میتوان برای دندانی استفاده کرد که تحت درمان ریشه قرار گرفته باشد؛ چرا که پست باید در اعماق کانال ریشه دندان قرار بگیرد تا بتواند به خوبی کُور را در جای خود نگه دارد. گاهی اوقات، همزمان با درمان کانال ریشه، پست را نیز میتوان در کانال قرار داد. در موارد دیگر، ابتدا فرآیند درمان کانال ریشه باید تکمیل شود. به عنوان یک نکته باید گفت که دندانی که قبلاً تحتدرمان کانال ریشه قرار گرفته است، همواره علاوه بر کُور، به یک پست نیز برای دوام و پایداری روکش (تاج) نیاز دارد.
دو روش برای انجام درمان پست و کور وجود دارد. روش اول، روش مستقیم نامیده میشود. در این روش، از میلههای پیشساخته استفاده میشود که دندانپزشک آنها را در کانال ریشه قرار داده و سپس کُور به میله متصل میشود.
روش دیگر، روش غیرمستقیم نامیده میشود. در این روش، پست و کور منحصراً برای دندان شخص و در لابراتور دندانپزشکی ساخته میشوند. در روش غیرمستقیم، پست و کور به صورت یکتکه و سرهم ساخته میشوند؛ بنابراین نیازی به استفاده از مواد متصلکننده پست به کُور نیست. اگرچه روش دوم نیازمند تعداد جلسات بیشتری است، اما به طور کلی، از استحکام بیشتری برخوردار است؛ زیرا پست و کور به صورت یک تکه هستند.
محمد محمدزاده
لابراتوار یاشام ارومیه
مرکز تخصصی ساخت پروتزهای دندانی یاشام ارومیه، با تجهیزات پیشرفته، تیم مجرب، و سیستم آنلاین سفارشها و تنها لابراتوار دارای استاندارد ISO9001:2015 در شمالغرب کشور.
سابقه
استاندارد
تیم اجرایی
همکار